سمسون

آیا حیوانات هم همانند انسان‌ها فریب خطاهای دید را می‌خورند؟ پژوهشی تازه مشخص می کند که جواب این سوال امکان پذیر به محیط زندگی هر گونه بستگی داشته باشد. دانشمندان در مطالعه‌ای تازه دریافتند که ماهی‌های گوپی به‌شدت در برابر «خطای دید ابینگ‌هاوس» صدمه‌پذیرند، درحالی‌که قمری‌ها مقاومت بیشتری از خود نشان خواهند داد.

اما خطای دید ابینگ‌هاوس دقیقاً چیست؟ در این توهم مشهور، مغز ما فریب قیاس را می‌خورد: یک دایره‌ی مرکزی هنگامی در بین دایره‌های بزرگ‌تر قرار بگیرد، کوچک‌تر دیده می‌بشود و هنگامی با دایره‌های کوچک‌تر احاطه بشود، بزرگ‌تر به نظر می‌آید. این اتفاق مشخص می کند که مغز اندازه‌ها را نه به‌صورت مطلق، بلکه با دقت به عرصه‌ی اطراف تفسیر می‌کند. اکنون، به‌نظر می‌رسد این ویژگی در همه‌ی گونه‌های زنده یکسان عمل نمی‌کند.

پژوهشگران برای آزمودن فرضیه‌ای که محیط حسی بر ادراک بصری تأثیر می‌گذارد، دو گونه با سبک‌های زندگی کاملاً متفاوت را انتخاب کردند: قمری‌ها و ماهی‌های گوپی. قمری‌ها پرندگانی زمینی می باشند که برای یافتن دانه‌های ریز، با دقت به جزئیات زمین نگاه می‌کنند. از نظر دیگر، ماهی‌های گوپی در آب‌های کم‌عمق و شلوغ استوایی زندگی می‌کنند؛ محیطی که در آن تصمیم‌گیری سریع و فهمیدن کلی صحنه برای بقا الزامی است.

نتایج خیره‌کننده می بود: گوپی‌ها به‌طور مداوم کارتی را انتخاب می‌کردند که در آن غذا با دایره‌های کوچک‌تر احاطه شده می بود؛ گویی آن را بزرگ‌تر و دلنشین‌تر می‌دیدند. این حرکت مشخص می کند که آن‌ها، همانند انسان‌ها، پردازش کلی و وابسته به عرصه دارند. اما نتایج قمری‌ها متفاوت می بود؛ برخی فریب خوردند و برخی دیگر خیر. یافته‌ها حاکی از آن است که استراتژی ادراکی قمری‌ها زیاد تر بر جزئیات متمرکز است و کمتر تحت‌تأثیر عرصه‌ی اطراف قرار می‌گیرد.